Ĉeĥa/Deklinacio
La deklinacio
La ĉeĥa kiel fleksia lingvo uzas 7 deklinaciajn kazojn:
1. nominativ .......................... (žena virino)
2. genitiv ............................... (ženy de virino)
3. dativ................................... (ženě al virino)
4. akuzutiv............................. (ženu virinon)
5. vokativ .............................. (ženo! virino!)
6. lokál................................... (ženě pri virino)
7. instrumentál....................... (ženou per virino)
La nomoj de la kazoj esprimas nur ilian bazan funkcion, sed lige kun diversaj prepozicioj ili povas ricevi multajn aliajn signifojn. Ankaŭ unu prepozicio povas havi plurajn signifojn lige kun diversaj kazoj.
La substantivoj havas kvar deklinaciajn modelojn por la vira genro (muž viro, pán sinjoro, hrad kastelo, stroj maŝino), kvar por la ina (žena virino, růže rozo, píseň kanto, kost osto) kaj kvar por la neŭtra (město urbo, kuře kokido, moře maro, stavení konstruaĵo).
La adjektivoj ekzistas malmolaj kun finaĵoj -ý por la vira genro, -á por la ina kaj -é por la neŭtra (mladý, mladá, mladé juna), molaj kun finaĵo -í por ĉiuj tri genroj (jarní printempa) kaj posedaj, deriveblaj sole el substantivoj de viraj kaj inaj personoj (otcův patra, matčin patrina).
Personaj pronomoj havas ĉiu propran deklinacion, iuj pronomoj estas deklinaciataj kiel adjektivoj.
Bazaj numeraloj havas simpligitan deklinacion. Ekde numeralo kvin la nombrataj substantivoj havas genitivan formon: čtyři chlapci kvar knaboj: pět chlapců kvin knaboj (laŭvorte: kvin da knaboj).