Latina/H Resumo

Sum, esse

• La latina vorto por “esti” ne apartenas al iu konjugacio kaj estas, almenaŭ en prezenco, malregula.

Uzoj de sum, esse

• La vorto sum, esse povas havi plurajn signifojn.
  • Oni povas esprimi, ke “iu estas ia” ks.
  • Aŭ ke “iu havas ion”.
  • “Iu devas fari ion”.
  • Plie ĝi uziĝas kiel helpa verbo kun diversaj participaj formoj de aliaj verboj.

Prefiksoj

• Per prefikso oni povas priĝustigi aŭ tute ŝanĝi la signifon de vorto.
• Iuj prefiksoj devenas de prepozicioj, aliaj estas originalaj nememstaraj vortelementoj.
• Prefikso oftege ŝanĝas sian formon depende de la radiko, antaŭ kiun ĝi algluiĝas.

Derivaĵoj de sum, esse

• Multajn kaj diversajn derivaĵojn pere de prepoziciaj prefiksoj kreas ankaŭ la verbo sum, esse.
• Pro iuj siaj eble neatenditaj formoj atentindas la verboj possum, posse kaj prōsum, prōdesse.