Saltu al enhavo

Hispana/Leciono 6

El Vikilibroj

Hispana / Leciono 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11

Gramatiko – Pronomoj de objekto

[redakti]

Pronomoj de (rekta) objekto, aŭ akuzativaj

[redakti]

En Esperanto oni uzas la akuzativan finaĵon -n por indiki la akuzativon (objekton) en vortoj. Male, en la hispana oni uzas nenian finaĵon, la formo de la vortoj estas la sama inter nominativo kaj akuzativo. Tamen, el latino la hispana konservis akuzativon en la pronomoj:

El chico come la manzana.
Él la come.
La knabo manĝas la pomon .
Li manĝas ĝin .


Dum Esperanto nur aldonas finaĵon, la hispana, laŭ la latina heredaĵo, iom ŝanĝas la formon de la pronomo:

Nominativo AkuzativoEsperanto
yome min
te vin/cin
éllo lin/ĝin
ellalaŝin/ĝin
ustedlo/lavin
nosotrosnos nin
vosotrosos vin (plurala)
elloslosilin (virĝenra)
ellaslasilin (virinĝenra)
ustedeslos/lasvin (plurala)

Atento: en Hispanujo, le kaj les estas uzataj kiel virĝenraj objektaj pronomoj nur kiam ili rilatas al homoj. Se la precedento de la objekta pronomo estas virĝenra, sed ne homa, oni uzas la pronomojn lo kaj los anstataŭ. En la plimulto de la hispanlingvaj landoj, lo kaj los estas uzataj anstataŭ le kaj les.

Pronomoj de nerekta objekto

[redakti]
Nerekta objekto estas objekto, al kiu oni donus demandon

Al kiu...? or De kiu...?. Ĝi nomiĝas nerekta ĉar ĝi estas lokita kutime kun rekta objekto, kiu estas markita per la agado:

La mujer da una manzana al chico.
La mujer le da una manzana.
La virino donas pomon al la knabo .
La virino donas al li pomon.

Jen tablo kun ĉiuj la hispanaj pronomoj pri nerekta objekto:

Nominativo Nerekta ObjektoEsperanto
yome al mi
te al vi
él/ella/ustedle al li/ŝi/vi
nosotros/nosotrasnos al ni
vosotros/vosotrasos al vi
ellos/ellas/ustedesles al ili

Situo de objektaj pronomoj (duoblaj objektaj pronomoj)

[redakti]

Ĝisnune ni vidis frazojn kun nur rekta objekto. Se en frazo estas ambaŭ rekta kaj nerekta objektoj,la nerekta estas antaŭ la nerekta:

Te compro una bicicleta .
Te la compro.

Por vi mi aĉetas bicikon.
por vi mi aĉetas ĝin.

Se ambaŭ rekta kaj nerekta objektoj havas trian personformon (aŭ pluralan aŭ singularan), la nerekta pronomo le/les ŝanĝas al se:

El profesor le da unos libros.
El profesor se los da.

La profesoro al ŝi donas la libroj.
La profesoro donas al ŝi ilin.

En frazoj, kiuj enhavas infinitivon aŭ participon, rekta pronomo may povas esti lokita antaŭ la kojugaciita verbo aŭ ĝi povas esti alfiksita al la infinitivo/participo:

Carmen puede cantar el himno nacional.
Carmen puede cantarlo. Carmen lo puede cantar.

Karmen povas kanti la nacia himno.
Karmen ĝin povas kanti.

Ni rajtas kombini du regulojn - alfiksi rektan kaj nerektan pronomojn al infinitivo/participo:

Quiero mostrarte una casa.
Quiero mostrártela.

Mi volas montri al vi domon.
Mi volas montri al vi ĝin.

Exercise:Object Pronouns

Vocabulario (Vortprovizo) - La comida (Manĝaĵo)

[redakti]

In Spain and several other countries, comida is the midday meal.

Las comidas The meals
el desayuno breakfast
desayunar, tomar desayuno to have breakfast
la comida (el almuerzo) lunch, main meal
comer to eat, to lunch
la cena dinner
cenar to have dinner

  In other countries, for example Chile, comida is the last meal in the day.

Las comidas The meals
el desayuno breakfast
desayunar, tomar desayuno to have breakfast
el almuerzo lunch
almorzar to have lunch
la comida (la cena) dinner, main meal
comer (cenar) to eat, to have dinner

Instead of saying desayuno, comida y cena (Spain) or desayuno, almuerzo y comida (Chile, Colombia), it's safer to say desayuno, almuerzo y cena.  

The word comida has several meanings

  • food Me gusta la comida mexicana
  • meal El desayuno es la principal comida del día
  • lunch La comida es a las 2 PM
  • dinner La comida es a las 9 PM

 

Las FrutasFruits
el plátano (Spain, Chile, Perú)banana
la banana
el banano
la cerezacherry
la guinda
el damascoapricot
el albaricoque (Spain)
el durazno (Sp. Am)peach
el melocotón (Spain)
la fresa strawberry
la frutilla (Chile, Argentina)
el kiwikiwi fruit
la manzana apple
la naranja orange
la pera pear
la piñapineapple
ananá (f)
la uva grape
la ciruela plum

 

Las Verduras Vegetables
la cebolla onion
la lechuga lettuce
las espinacasspinach
la papa (Sp. Am.) potato
la patata (Spain)
el pepino cucumber
el aguacate avocado
el tomate tomato
la zanahoria carrot
el zapallo (Chile, Argentina)pumpkin, squash
la calabaza (Spain)
las caraotasbeans
los frijoles
las alubias (Spain)

Note that due to the pervasive influence of English, in many supermarkets there is a section called Vegetales instead of Verduras. They mistranslate vegetable, forgetting that this is not the same as English vegetal (relating to plants).

  • Legumbres means the same thing as verduras (vegetables).
Tradukenda
Ĉi tiu ĉapitro aŭ libro estas skribita eksterlingve